Pierwsze wzmianki dotyczące herbu Ślepowron sięgają 1224 roku, jest to herb szlachecki (ang. coat of arms) z czasów panowania dynastii Piastów.
B. Paprocki, „HERBY RYCERSTWA POLSKIEGO”, 1584, s.404
O Klejnocie Ślepowron, starodawnym polskim, który początek od Poboga w Polsce niesie, a jako tego ptaka na krzyż dostał, i to nazwisko otrzymał niżej czytając zrozumiesz. O przodkach pisze Długosz, że bywali viri bellicosi, o których przypatrzywszy się herbu własności czytać będziesz, także o potomstwie, które znać mogę w tak szerokiem królestwie. Ma być w polu błękitnem, tak jako i Jastrzębiec albo Pobóg. Temu herbowi taki początek opowiedają, iż ten kruk, który na wierzchu podkowy, a Corvinus Romanic profluxit, czego są własne testimonia na starej rzymskiej monecie, że tego klejnotu dawno w Rzymie używały wielkie familie. Z tego domu Valerius Messala Corvinus za czasów Tyberyusza cesarza rzymskiego, Alpinos Pannonisque populos superavit, dalmackie góry otworzył, sławy domu swego za Dunajem rozszerzył; Valeria provincia, którą teraz wołoską ziemią zowiemy, a Valerio Corvino Romano nazwisko wzięła. In Epidauro maritima Dalmatiae urbe, którą Włoszy Raguzą zową, tego herbu in veribus statuis ac aedificiis monumenta spectantur. (s.404)
(…)
W roku 1224 WAWRZĘTĘ DE ŚLEPOWRONY za panowania tegoż Konrada [książęcia mazowieckiego] opowieda historyk Baszko, kustosz poznański, hetmanem in illa clade, kiedy był porażon od Klemensa wojewody krakowskiego u Suchodoła, temi słowy: Ibi Wawrzęta Slepowronius cum nonnullis Mazovitis, et cum ipso duce Conrado in silvis se abscondit, postea in Masoviam non multi reversi sunt.(s.405)
(…)
Nasierowscy*(1584) w ciechanowskim powiecie, dom z dawna rozrodzony.(s.412)
Źródło: Bartosz Paprocki, „HERBY RYCERSTWA POLSKIEGO” z 1584, Wyd. Turowskiego, Kraków 1858 (*skorygowano z: Nasiorowscy)
Poniżej prezentujemy grafikę i cytat z uznanego źródła tj. „Herbarza polskiego” autorstwa Kaspra Niesieckiego S.J. et al
Barkiem prosto do góry podkowa stoi, na niej krzyż, na krzyżu Kruk czarny trochę wspięte do lotu mając skrzydła, w prawą tarczy obrócony, w pysku złoty pierścień trzymając, pole tarczy błękitne, podkowa biała, na hełmie nad koroną takiż kruk. (…) autorowie zgadzają się na to, że ten herb nabyty w takiej okazyi: gdy albowiem jeden z familiji Korwinów, pojął wielkiej fortuny dziedziczkę jedynaczkę herbu Pobóg, tak herb swój wykształtował, że do podkowy, ojczystego swego kruka z pierścieniem przydał(…)
Źródło: Herbarz polski, Kasper Niesiecki S.J., Wyd. Jan Nepomucen Bobrowicz, 1841 s. 397-399
Herbowni 1841 (w tym: Nasierowski)
Herbowni to spis 99 nazwisk rodzin szlacheckich, które mogły posługiwać się herbem Ślepowron vel. Bujno.
Źródło: Herbarz polski, Kasper Niesiecki S.J., Wyd. Jan Nepomucen Bobrowicz, 1841 s. 397-399
Prawa i przywileje szlacheckie 1347-1738
Prawa Konstytucje i przywileje Królestwa Polskiego, i Wielkiego Księstwa Litewskiego, i wszystkich prowincji należących. Na walnych Sejmach Koronnych od Sejmu Wiślickiego roku pańskiego 1347 aż do ostatniego Sejmu uchwalone, wydane Drukiem Pijarów z roku 1738, w Tomie 5 wymieniają na stronach 944-946 nazwisko Nasierowski, kilkukrotnie:
1. Mateusz Nasierowski
2. Jan Nasierowski
3. Mateusz Nasierowski
4. Paweł Nasierowski
5. Jakub Nasierowski
6. Andrzey Nasierowski
(Ziemia Ciechanowska)
Sędziwój z Nasierowa, herbu Ślepowron 1441
Sędziwój z Nasierowa vel. Sędziwój z Prątnika, rycerz i założyciel osady Sędziwuje-Prątniki pieczętuje się po raz pierwszy herbem Ślepowron w roku pańskim 1441.Do końca XV i na początku XVI wieku jego synowie i córki legitymują się herbem Ślepowron (vel. Bujno)
Źródło: F. Piekosiński, „Poczet rodów szlachty polskiej wieków średnich”, Lwów, 1911 (s.66-57)
Wybór Króla Augusta II w roku 1697
Jegomościowie Nasierowscy mieli prawo wyboru i jako elektorowie z ziemi ciechanowskiej byli stronnikami Króla Augusta II. Według listy posłów uzyskujemy informacje pod nazwiskiem Nasierowski widnieje:
1. Nasierowski Adam – A.II. – Z. Ciech.
2. Nasierowski Andrzej – A.II. – Z. Ciech.
3. Nasierowski Jakób – A.II. – Z. Ciech.
4. Nasierowski Jan – A.II. – Z. Ciech.
5. Nasierowski Mateusz – A.II. – Z. Ciech.
6. Nasierowski Mateusz – A.II. – Z. Ciech.
7. Nasierowski Mateusz – A.II. – Z. Ciech.
8. Nasierowski Mateusz – A.II. – Z. Ciech.
9. Nasierowski Paweł – A.II. – Z. Ciech.
10. Nasierowski Paweł – A.II. – Z. Ciech.
Źródło: Oswald Zaprzaniec z Siemuszowej Pietruski, ELEKTORÓW POCZET którzy niegdyś głosowali na elektorów Jana Kazimierza roku 1618, Jana III. roku 1674, Augusta II, roku 1697 i Stanisława Augusta roku 1764. LWÓW 1845
Udział w sejmikach Halickich 1701-1703
Panów Nasierowskich spotykamy również kilkukrotnie w zapisach sejmików w Haliczu.
1. Jakób Nasierowski – towarzysz znaku [h]usarskiego (chorągwi pancernej), stolnik halicki
2. Paweł Nasierowski
3. Szymon Nasierowski
4. Tomasz Nasierowski – chorąży ciechanowski
5. [bez im.] Nasierowski – poborca podatkowy (exactor)
Występują oni w oficjalnych dokumentach z sejmiku. Jako przykłady cytujemy wybraną aktywność IMców:
21.
Halicz 11 kwietnia 1701
Laudum sejmiku ziemskiego przedsejmowego.
1. My rady, dygnitarze, urzędnicy i wszystkie rycerstwo województwa ruskiego ziemie halickiej i powiatów trembowelskiego i kołomyjskiego do niej należących, zjechawszy się in locum consilliorum solitum do Halicza na sejmik przedsejmowy warszawski pro die undecima Aprilis in anno 1701 determinowany i uniwersałem J. Kr. Mci. p. n. m ogłoszony, takową obrad publicznych zgodnymi głosami postanowiliśmy uchwałę.
(…)
29. IMć p. Nasierowski, towarzysz JW. IMci p. marszałka nadwornego koronnego znaku usarskiego nietylko w ziemi halickiej consiliis publicis, lecz et in arena Martis forti manu clarus przychodzi flebundus prawie ad congressum nas braci, uskarrzając się, że funditus przez ludzi J. Kr. Mci saskich zdezelowany, omni tedy conatu desudabunt IMć pp. posłowie, aby w krzywdzie swojej soritatur od J. Kr. Mci konzolacyą i należytą rekompenzę.Castr. Hal. Rel. 198 p. 215-230
26.
Halicz 12 września 1701.
Laudum sejmiku ziemskiego.
1. My rady, dygnitarze, urzędnicy ziemi halickiej powiatów trembowelskiego i kołomyjskiego do niej należących, zjachawszy się na miejsce zwyczajne consultationum do Halicza, in vota invocato nomine Dei ac Spiritu Sancto dicante obrad naszych wszystkich inspiratore postanowiliśmy.
(…)
5. Widząc zaś oczywiste krzywdy urodzonych IMciów braci naszych ziemie halickiej przez lokowanie obozów podczas wojny dawno przeszłej podhajeckiej, jako to IMć pp. Kurdwanowskich, IMci p. Nasierowskiego, IMci p. Bonieckiego i innych IMciów, uprosiliśmy e medio nostri urodzonych IMciów p. Stanisława Jastrzębskiego, wojskiego halickiego i IMci p. Jakuba Nasierowskiego [za] posłów do JW. IMć pp. kasztelana i wojewody krakowskich, w kor. i polnego hetmanów, ażeby, jako zwykli zawsze być patriae tutores, tak żeby łąską swoją in desideriis ziemi halickiej raczyli prodesse. Co doniosszy do wiadomości ur. IMci p. marszałkowi koła rycerskiego zleciliśmy i o to upraszamy. Działo się w Haliczu, in loco consultationum, die 12 Septembris 1701. Stanisław Floryan Jastrzębski, wojski halicki, marszałek koła rycerskiego ziemie halickiej i powiatów tremowelskiego i kołomyjskiego.Castr. Hal. Laud. 451 p. 25-26; Castr. Tremb. Rel. 146 p. 1286-1288; Fas. Cop. Castr. Tremb. 24 p.319
Źródło: Lauda Sejmikowe Halickie 1696-1772, Akta grodzkie i ziemskie, Tom 25
39.
Halicz, 31 maja 1703.
Instrukcya sejmiku ziemskiego posłom na sejm walny.
1. Instrukcya WW. IMć pp. Stefanowi na Czortkowie, krajczemu koronnemu, czerkawskiemu etc. staroście, Janowi Alexandrowi na Uściu, podkomorzemu ziemi halickiej, Jakubowi na Bohorodczanach, staroście chmielnickiemu Potockim, Alexandrowi na Studziance Przyłuskiemu, chorążemu latyczowskiemu, Stanisławowi Jastrzębskiemu, wojskiemu halickiemu, Władysławowi Skarbkowi, skarbnikowi podolskiemu, [posłom] na sejm extraordynaryjny lubelski, pro die 19 Junii w r. teraźniejszym 1703 złożony, obranym w Haliczu, die 31 Maii anno eodem dana.
(…)
14. A że IMci p. Jakuba Nasierowskiego, towarzysza chorągwi pancernej W. IMci p. starosty sandomirskiego, przez wojska saskie, litewskie i polskie w dobrach jego dziedzicznych zaszła desolacya i ostatnia prawie ruina, tedy IMć pp. posłowie serio istanbunt do J. Kr. Mci. p. n. m., aby certum quantum doszło IMci. Reliqua dexiterati et activitati Imć pp. posłów comittendo, instrukcją teraźniejszą W. koła naszego marszałkowi podpisać i do grodu podać zleciliśmy. Datum ut supra w Haliczu, w kościele farnym, na miejscu obrad naszych zwyczajnem. Alexander z Przyłusk Wielkich Przyłuski, chorąży latyczowski, marszałek ziemi halickiej.Castr. Hal. Rel 199. p. 763-766
Elekcja Króla Polski roku 1733
Nasierowscy w 1733 roku podczas wyborów Króla (tzw. elekcji) stawili się i oddali swoje głosy na dwóch kandydatów. Ich wybrańcami byli Michał Korybut oraz Stanisław Leszczyński. Według zachowanych list elektorskich uzyskujemy informacje, że:
Na Stanisława Leszczyńskiego głosowali:
1. Nasierowski Woyciech Województwo ruskie
2. Nasierowski Tomasz, chorąży ciechanowski, poseł z ziemi halickiej, Województwo ruskie,
3. Nasierowski Piotr* komornik graniczny podolski, powiat czerwonogrodzki, Województwo podlaskie
4. Nasierowski Paweł, Województwo mazowieckie
5. Nasierowski (bez im.), Województwo poznańskieNa Michała Korybuta głosowali:
6. Nasierowski Jan*, Ziemia ciechanowska
7. Nasierowski Waleryan*, komornik ziemii ciechanowskiej
8. Nasierowski Balcer*, Ziemia ciechanowska
Źrodło: Opr. Jerzy hr. Dunin-Borkowski, Dr. Miecz. Dunin-Wąsowicz, „Elektorowie Królów Władysława IV, Michała Korybuta, Stanisława Leszczyńskiego i spis stronników Augusta III”, Rocznik Towarzystwa Heraldycznego we Lwowie, Tom I. – Rok 1908/9, Lwów 1910, s. 146, *założono, że poprawną formą powinna być Nasierowski zamiast Nasiorowski (za: Teki Dworzaczka)
NASIEROWSCY, herbu Ślepowron – Lwów 1740
Nazwisko NASIEROWSKI, herbu Ślepowron, występuje w źródle z roku 1740 autorstwa Kaspra Niesieckiego, S.J. pt.”KORONA POLSKA przy ZŁOTEY WOLNOSCI Starożytnemi Rycerstwa Polskiego y Wielkiego Księstwa Litewskiego KLEYNOTAMI, Najwyższymi Honorami, Heroicznym Męstwem, y odwagą Wytworną Nauką, a naypierwej Cnotą, Pobożnością y Świątobliwością OZDOBIONA. PODANA.” TOM TRZECI., Drukarnia Collegium Lwowskiego Societatis JESU.”
Jezuita, Kasper Niesiecki (1682-1744) dokonał następującego opisu hasła Nasierowski na stronach 344-345 swojego imponującego opracowania:
NASIEROWSKI herbu Ślepowron w Ziemi Ciechanowskiej. Wojciech Nasierowski z Stoińską, spłodził dwie córki, Joannę 1mo voto Klonowską, 2ndo Kuberską, 3tio Stecką Chorążyną Kijowską, i Zuzannę 1mo Zdzarską, 2do Księżną Woroniecką: Synów także dwóch. Adama, tego z Konstancji Kuberskiej, synowie Jan, Władysław Societatis JESU, Franciszek w zakonie kaznodziejskim i Piotr komornik podolski. Jakuba, tego z Konstancji Kurdwanowskiej córki dwie, Joanna Miączyńska, i Franciszka Gajecka, tyleż synów Tomasz i Szymon.
Nazwisko „Nasierowski” w 1990 roku
Według Rymuta, w Polsce w 1990 roku na podstawie bazy danych PESEL mieszkało 390 osób noszących nazwisko Nasierowski. Należy uznać, że nazwisko to należy do nazwisk bardzo rzadko występujących. Wyniki badań były prezentowane w oparciu o stary podział administracyjny tj. na 49 województw. Spośród ówczesnej liczby województw w 22 województwach występowały osoby o tym nazwisku.
Wśród 390 osób noszących to nazwisko:
- 33% zamieszkiwało województwo ciechanowskie – 129 osób,
- 25% zamieszkiwało województwo warszawskie – 96 osób,
- 8% zamieszkiwało województwo gdańskie – 30 osób,
- 7% zamieszkiwało województwo toruńskie – 24 osoby,
- 6% zamieszkiwało województwo olsztyńskie – 26 osób.
- 5% zamieszkiwało województwo lubelskie – 20 osób.
Według specjalistycznych słowników wywodzących etymologię nazwisk, odmiany nazwiska Nasierowski to Nasirowski (wg. badania Rymuta: 1 osoba) lub Nasiorowski (wg. badania Rymuta: 69 osób).
Opracowanie własne wg. Rymuta
